Medio jaren 1950 kwam de Nekaf Jeep, de naoorlogse doorontwikkeling van het legendarische voertuig van onze Amerikaanse bevrijders. Foto: Henk Boons


Militaire terreinwagen Nekaf Jeep

De 'Jeep', begin jaren 1940 ontwikkeld, werd een legendarisch voertuig van het Amerikaanse leger, dat in niet geringe mate heeft bijgedragen aan de bevrijding van Europa in 1944 en '45. De Koninklijke Landmacht toonde dan ook veel belangstelling voor deze terreinwagen, die aanvankelijk uit Amerikaanse dumpvoorraden werd gekocht. Begin jaren 1950 werd het tijd voor vernieuwing en de keus viel op de naoorlogse doorontwikkeling van de Jeep door Willys-Overland: de Willys M38A1.

De wagens werden geassembleerd bij Nekaf, een Nederlandse fabriek in de handen van het Amerikaanse Kaiser-Fraser, en daarom 'Nekaf Jeeps' genoemd. In deze fabrieken zijn veel van deze Nederlandse Jeeps naar Amerikaans ontwerp gebouwd voor onder andere de Nederland en Denemarken. De eerste werden afgeleverd in 1955. Na een faillissement van Nekaf in 1958 werd nog een aantal door de Dordrechtse firma Kemper & Van Twist 'in elkaar gezet'. In totaal zijn 7500 van de Jeeps geproduceerd, waarvan 7300 voor het Nederlandse leger.

Medio jaren 1960 begon men de Nekafs bij de parate eenheden te vervangen door een terreinwagen van DKW en de Nekafs gingen 'op reserve'. Dit was echter geen succes; de DKW's waren binnen tien jaar al weer versleten. De Nekafs werden toen weer uit de mottenballen gehaald om pas eind jaren 1970 vervangen te worden door de Landrover. Bij sommige eenheden echter hebben de Nekafs zelfs de Landrovers overleefd om uiteindelijke vervangen te worden door de Mercedes G-klasse. De laatste Nekafs zijn in 2000 afgestoten na ruim 45 jaar in dienst te zijn geweest!
Inmiddels was de 'Jeep' uitgegroeid tot een onverwoestbare legende, die wel als de eerste van de later zo succesvolle MPV's kan worden gezien.

De Nekaf Jeep als erfgoed

Van de Nekaf Jeep bleef bij diverse musea en behoudsorganisaties een groot aantal exemplaren bewaard, in de vele varianten waarin dit model bij het leger heeft dienst gedaan. Dat een dergelijk voertuig ook onder particuliere eigenaren met een passie voor militair erfgoed populair is, wekt geen verbazing.

Het getoonde exemplaar bevindt zich in de collectie van de BRAVO-compagnie. Deze Nekaf Jeep is onder nummer 3.111.0001 ingeschreven in het Nationaal Register Mobiel Erfgoed.